Skleroterapia pianowa
Nieoperacyjną metodą leczenia żylaków jest skleroterapia, zwana też sklerotyzacją, obliteracją bądź nastrzykiwaniem.
Polega na podaniu do światła niewydolnej żyły substancji drażniącej, tzw. sklerozantu. Wstrzyknięcie środka chemicznego pod postacią piany, uszkadza komórki śródbłonka, powodując skurcz i kontrolowany stan zapalny ściany naczynia. W ten sposób, celowo wywołana reakcja zapalna prowadzi do zwężenia, obkurczenia, a następnie zwłóknienia i w efekcie zamknięcia żyły przez jej trwałe zarośnięcie. Uniemożliwia to cofanie się krwi w chorej żyle z uszkodzonymi zastawkami, zmniejsza obrzęk i chroni chorego przed utworzeniem owrzodzenia. W przypadku istniejących już owrzodzeń metoda ta znacznie przyspiesza w większości przypadków gojenie się owrzodzeń. Odmianą skleroterapii, służącą do zamykania bardzo drobnych żyłek, tzw. teleangiektazji jest mikroskleroterapia. Tego rodzaju zabieg przeprowadza się przy użyciu okularów powiększających i bardzo delikatnych, miniaturowych igiełek.
W naszej klinice wykorzystujemy stale dokonujący się postęp techniczny. Zamykanie żył wykonujemy pod kontrolą USG. Znacznie zwiększa to precyzję i bezpieczeństwo wykonania zabiegu.
Środki obliterujące
W chwili obecnej stosujemy siarczan sodowy tetradecylu – preparaty Fibrovein i Polidokanol (AETOXYSCLEROL). Środki te należą do detergentów - uszkadzają wewnętrzną warstwę naczynia, śródbłonek. Stężenie środka obliterującego dobieramy w zależności od rozmiaru i lokalizacji chorego naczynia. Używane w trakcie leczenia środki nie są toksyczne dla organizmu, co gwarantuje większą skuteczność i bezpieczeństwo przeprowadzanego zabiegu.
Technika zabiegu
W naszej klionice stosujemy najnowocześniejszą technikę sklerotyzacji, tzw. skleroterapię piankową Tessariego. Metoda ta polega na wstrzyknięciu do żylaka leku w postaci specjalnie spreparowanej piany. Poprzez stałą obserwację (w USG) przemieszczania się piany jesteśmy w stanie określić jej miejsce i dobrać odpowiednią ilość leku. Pianę wytwarza się poprzez zmieszanie sklerozantu w odpowiedniej proporcji z powietrzem lub dwutlenkiem węgla. Istotną zaletą tej techniki jest to, że środek w postaci piany nie rozpływa się w żyle i zakleja tylko wybrane naczynia. Ponadto, oddziałuje ze ścianą naczynia na większej powierzchni mniejszą ilością leku.
Wskazania do zabiegów wykonywanych w naszej klinice
* Niewydolność głównych pni żył powierzchownych kończyn dolnych (żyła odpiszczelowa, odstrzałkowa, żyły przeszywające)
* Żylaki umiejscowione wokół owrzodzenia
* Małe żylaki (1-3 mm)
* Żylaki pozostałe po operacjach
* Zmiany w obrębie żył siatkowatych
* Wenulektazje (rozszerzone naczyńka śródskórne)
* Teleangiektazje (pajączki żylne)
Przeciwwskazania do zabiegu:
Uczulenia na leki obliterujące
Czynna zakrzepica żył głębokich i powierzchownych
Infekcja ogólne, miejscowe stany zapalne skóry
Nasilone stany niedokrwienia kończyn
Unieruchomienie
Wada serca (przeciek międzyprzedsionkowy)
Procedura
Skleroterapia jest zabiegiem wymagającym współpracy pacjenta z lekarzem. Powodzenia terapii zależy od ścisłego przestrzegania ustalonego sposobu leczenia. Na sukces składają się nie tylko umiejętności i doświadczenie osoby przeprowadzającej zabieg. Istotne jest także, by pacjent stosował się do zaleceń lekarza przed, w trakcie i po leczeniu.
Przygotowanie do zabiegu
Podczas pierwszej konsultacji oceniamy krążenie żylne za pomocą badania USG: Duplex Doppler. Celem dokładnego badania ultradźwiękowego jest sprawdzenie stanu zastawek żylnych, regulujących kierunek przepływu krwi. Wykonujemy także echokardiografię celem wykluczenia wady serca. Brak przeciwwskazań umożliwia zaproponowanie pacjentowi indywidualnego toku leczenia.
Przebieg zabiegu
Zabieg przeprowadzamy w warunkach ambulatoryjnych. Nie wymaga on podawania znieczulenia. W jego trakcie pacjent przyjmuje pozycję leżącą. Dzięki takiej pozycji, ciśnienie w układzie żylnym obniża się prawie do zera. Opróżnione z krwi naczynia łatwiej ulegają działaniu leku o niższym stężeniu. Obszar skóry, na którym będzie przeprowadzany zabieg przemywa się środkiem odkażającym. Lekarz zaznacza najpierw większe żyły, potem małe pajączki, które podda skleroterapii. Lek wstrzykuje się bezpośrednio do światła żyły przy pomocy małej strzykawki z bardzo cienką igłą. Cały zabieg trwa z reguły ok. 30 do 40 minut. Podczas niego lekarz wykonuje od jednego do kilkunastu nakłuć. Po wyjęciu igły zakładany jest opatrunek uciskowy. Najczęściej nastrzykiwanie przeprowadza się na wybranej części nogi. Gdy leczeniu poddaje się gęstą sieć drobnych pajączków, obszar zabiegu zostaje ograniczony do fragmentu skóry o powierzchni od 100-200cm2. Jeśli zmiany są znaczne, zastrzyki obliterujące aplikuje się w trakcie kilku sesji, odbywających się zazwyczaj co 3-4 tygodnie. W obrębie żył poddanych zabiegowi powstają zasinienia i obrzęki Proces gojenia może trwać od 4 tygodni do 6 miesięcy, a jego tempo zależy od wielkości żyły i stopnia zaawansowania choroby.
Postępowanie po zabiegu
Kiedy zabieg dobiegnie końca, pacjent w założonym już opatrunku uciskowym powinien spacerować przez około pół godziny. Ruch przyspiesza prąd krwi w żyłach głębokich, przez co sklerozant po dostaniu się do nich ulega szybkiemu rozcieńczeniu. W żadnym wypadku nie wolno wtedy stać, siedzieć ani leżeć. Pacjent po obliteracji powinien być odwieziony przez drugą osobę, która powinna mu towarzyszyć przynajmniej w pierwszej dobie po zabiegu. Przez pierwszą dobę po zabiegu należy unikać gwałtownych ćwiczeń fizycznych. Opatrunek z bandaża elastycznego albo pończochy uciskowe o drugiej klasie ucisku, nosi się przez 14-30 dni. W pierwszej dobie po zabiegu, pacjent nie może zdejmować opatrunków nawet na noc. Udowodniono, że stosowanie wyrobów kompresyjnych przez całe życie ogranicza rozwój niewydolności żylnej. Po zabiegu wskazana jest aktywność fizyczna z ograniczeniem długiego stania bądź siedzenia. W trakcie odpoczynku należy unosić nogi do góry, aby krew lepiej odpływała z żył. Niewielkie obrzęki są zjawiskiem normalnym, przechodzą po zdjęciu opatrunku. Jeśli pojawi się ból, nieustępujący obrzęk, bądź inne niepokojące dolegliwości, należy skontaktować się z lekarzem. Po zabiegu, w trakcie kontrolnej wizyty, oceniamy skuteczność obliteracji i wydajemy zalecenia mające zasadnicze znaczenie w leczeniu. Jeżeli w obliterowanej żyle stwierdzimy obecność krwi, usuwamy ją z małych wkłuć. .
Powikłania skleroterapii
Przebarwienia i zmatowienia powstają wskutek długiego przebywania w żyle lub poza nią płynnej krwi, dlatego należy ją ewakuować z małych ukłuć.
Zatory i zakrzepy mogą się umiejscowić w niepożądanych miejscach – mogą zajmować żyły głębokie, tętnice płucne, a przy obecności wady serca mogą się umiejscawiać w krążeniu dużym (np. w mózgu – możliwe są przykładowo: przejściowe zaburzenia widzenia), dlatego w wypadku podejrzenia przecieku przed zabiegiem wykonujemy echokardiografię w celu wykluczenia wady serca z przeciekiem.
Martwica skóry lub okolicznych tkanek są rzadkie, spowodowane niedokrwieniem tkanek.
Reakcje alergiczne są dzisiaj bardzo rzadko obserwowane. Możliwość wstrząsu anafilaktycznego wymaga przygotowanie wszystkich środków zapobiegawczych.
Omyłkowe wstrzyknięcie do tętnicy mogą wywoływać martwicę tkanek. Minimalizujemy prawdopodobieństwo tych powikłań, kontrolując zabieg w USG.
Ważne informacje dla pacjenta !
1. Na 4 tygodnie przed operacją i 8 tygodni po operacji nie wolno stosować hormonalnej terapii zastępczej lub antykoncepcji hormonalnej. Wstrzymanie stosowania leków hormonalnych powinno odbyć się po konsultacji z lekarzem prowadzącym lub lekarzem ginekologiem.
2. Ubrać należy się w wygodne i luźne ubrania, łatwe do założenia na opatrunek;
3. Zabieg przeciwwskazany jest w okresie ciąży